Kiedy słowo SERCE jest używane w jodze, nie oznacza części ciała, ale jest używany jako subtelne centrum, gdzie powstają zarówno pozytywne, jak i negatywne emocje. Emocje są tu w swojej pierwotnej formie. Kiedy emocje docierają do poziomu Ahamkara czyli ego, intelektu (Buddhi), chitta i manas, jest emocją przemienioną. To emocja jest sortowane według konkretnego obszaru umysłu, w którym manifestują się myśli, pragnienia i uczucia. Kiedy emocje pojawiają się powyżej poziomu serca, zanim odbiją się w umyśle i zmienią twój nastrój, mają silną, pierwotną formę energii. Ta energia jest tak silna, że może cię ponieść. Gniew, pociąg, zazdrość, nienawiść są przejawami tej pierwotnej energii.
W kontekście emocji joga postrzega umysł i serce jako oddzielne jednostki. Serce odgrywa znacznie większą rolę w kierowaniu ekstrawertycznych uczuć na wewnętrzną duszę.
Kiedy serce wchodzi w kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, powstają w nim pewne reakcje z powodu interakcji z obiektami atrakcyjnymi dla zmysłowych. Pierwotne emocje są całkowicie czyste w swojej oryginalnej formie. Są czystą energią, całkowicie niepodlegającą materialnym pragnieniom i dążeniom. W swojej pierwotnej postaci przypominają kryształową bryłę – klarowną, przeźroczystą i bezbarwną. Ale co się stanie, gdy położysz ten sam kryształowy blok na przedmiocie?
Jeśli umieścisz go na czerwonym materiale, pojawi się w nim czerwony kolor. Jeśli trzymasz go na czarnym materiale, to czarny kolor, a jeśli trzymasz go na niebieskim materiale, pojawia się niebieski kolor. Kryształ nie ma własnego koloru, ale przyjmuje kolor przedmiotu, na którym jest umieszczony. To samo dotyczy naszych emocji. Zasadniczo są bezbarwne, ale kiedy wejdą w kontakt z jakimś wydarzeniem, ideą lub przedmiotem, nabierają tego samego koloru i ten kolor ponownie wpływa na nasze zachowanie psychiczne.
Załóżmy, że idziesz drogą i nagle widzisz torbę pełną pieniędzy leżącą na poboczu. Nie możesz jej zignorować. Jakie uczucie pojawia się w tobie, gdy patrzysz na tę torbę pieniędzy?
Chciwości – gdybyś nie wiedział tej torby z pieniędzmi, chciwość nie istniałaby w tobie. W chwili, gdy to zobaczyłeś, nastąpiła reakcja w umyśle i sercu. Umysł mówi: „Weź to, leży tak sobie”, a emocjonalna energia serca przybiera formę chciwości. A oprócz chciwość mogło też istnieć współczucie dla kogoś, zależy od umysłu. Nawet może być tak ze powodu współczucia znajdziemy właściciela pieniędzy, a z powodu oczekiwania i braku nagrody ta emocja może się zmienić na rozczarowanie lub gniew a nawet zazdrość.
Jakie emocje powstają, gdy widzisz małe dziecko? Uczucie sympatii przychodzi naturalnie. Nie musimy forsować tego sentymentu. Podobnie, kiedy widzisz nieprzyjemny przedmiot lub osobę, naturalną reakcją jest dezaprobata i nienawiść. Kiedy widzisz swojego partnera/partnerkę, naturalną reakcją jest pociąg i pożądanie.
Kiedy umysł wchodzi w kontakt z różnymi obiektami zmysłowymi swojego otoczenia, doświadczane są specjalne reakcje emocjonalne. Emocje przybierają różne barwy, choć w stanie naturalnym są bezbarwne.
Piyush Mittal
Nirmala.pl Instytut jogi i ajurwedy
z wykładu Swami Niranjanananda Saraswati
